سرزمین و کشورهایی در گذر تاریخ تمدن بشری، روزگاری خوش از سر گذرانده‌اند، که اقتصادی پویا برپایه توانمندی‌های مردمان خویش داشته‌اند. دستاوردی که اقتصاد پررونق و شکوفا بر پدیدارسازی «امید» و «سرزندگی» در جامعه در پی می‌آورد، بیش از همه البته بازتابنده بسترهای زاینده و جوشنده سرزمینی است که مردمانش نه تنها در تاریخ تمدن، «نشانه‌ای» برجای می‌گذارند، که روزگاری خوش دارند و آینده‌ای امیدبخش طرح می‌ریزند.

بازار در جایگاه یک نهاد نیرومند اقتصادی در تاریخ سرزمین‌های شرقی به ویژه ایران، افزون بر کارکرد اقتصادی، همچون یک نهاد اثرگذار فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در مناسبات روزمره تاریخ نقش آفریده است. همه این‌ها اما رونقی در توانمندی اقتصادی این سرزمین پدید می‌آورده که سرمایه مانایی و پیوستگی تمدنی مردمان و جامعه ایران بوده است.

«بزرگ‌بازار»های ایرانی در روزگار ما، زاده نیاز انسان و جامعه امروزند و با بهره‌گیری از الگوهای ایرانی ـ اسلامی بر پایه زایش و جوشش از درون، همان سرزندگی و رونق را که بازارهای قدیم به شهرهای گذشته می‌بخشیدند، در روزگار نو به شهرهای توسعه‌محور بازمی‌گردانند و مسیری نو در گستره اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه می‌گشایند.

«مال»ها بر پایه نیاز انسان امروز زاده شده‌اند. این بزرگ‌بازارها با تجمیع ارایه خدمات و امکانات، بسیاری از دغدغه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زیست روزمره مردمان شهر را از دنیای ذهن و جان آنان می‌زدایند و مخاطب را با امید و لبخند به سوی خود می‌کشانند. بزرگ‌بازارها، تجمیع سرمایه‌های اقتصادی را در پی می‌آورند. اقتصاد، از دیگر پهنه و گستره‌های جامعه هیچ‌گاه دور و جدا نبوده است. فعالیت‌های اقتصادی که در بزرگ‌بازارها انجام می‌گیرد، گونه‌ای هم‌بستگی و کوشش جمعی را می‌نمایاند.

مسأله البته، تنها اقتصاد نیست؛ «امید» و «رونق»ی که اینگونه تأسیسات بزرگ و شگفت‌انگیز در جامعه و در گستره اقتصاد و تولید با ویژگی «ایرانی» می‌آفرینند، درهایی تازه به پویایی اقتصادی و اجتماعی، همچنین به اقتصاد درون‌زا و تولید می‌گشایند. امروزه بخشی بزرگ از جهانگردان در سراسر جهان، به مرکزهای بزرگ خرید (بزرگ‌بازارها) همچون پدیده‌ای وسوسه‌انگیز گردشگری می‌نگرند و در سودای گشت‌وگذار در آن‌ها کوله‌بار سفر می‌بندند. خرید از این بزرگ‌بازارهای پرآوازه جهانی حتی گاه یگانه انگیزه پاره‌ای از این گردشگران و جهانگردان به شمار می‌آید و دستاوردهایی بسیار در صنعت وسوسه‌انگیز و درآمدزای گردشگری در پی می‌آورد. ایرانیان نیز از این پدیده برکنار نیستند.

«ایران‌مال»؛ هم‌نشینی و هم‌آوایی «امید» و «سرزندگی» اقتصادی

ویژگی‌های تجاری، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، گردشگری، تاریخی، ورزشی، تفریحی که مجموعه بزرگ‌بازار «ایران‌مال» در یک نوآوری چشم‌نواز با بهره‌گیری از الگوهای زیست روزمره ایرانیان در تاریخ در زمینه‌های گوناگون معماری، هنر، فرهنگ، اجتماع و اقتصاد، هم‌نشین و هم‌ساز کرده است، در کنار همه دستاوردهای غیر اقتصادی، اما باز به سوی رونق اقتصاد و تولید درون‌زای ملی راه می‌برد. ایران‌مال، در جایگاه یک بزرگ‌بازار مدرن ایرانی، همه نیازهای شهروندان را در خود به گونه‌ای تجمیع‌شده گرد هم آورده است تا اقتصاد درون‌زای ملی به رنگ امید درآید و رونق به تولید ملی بازگردد. این کوشش برپایه نگرشی است که در تاریخ ایران پیشینه دارد. سرمایه جامعه ایرانی در گذر روزگار، نه البته تنها نقدینگی و پول، که بستری بزرگ، آمیخته از آموزه‌های تاریخی، نوآوری‌های برآمده از امید و سرزندگی و سرانجام، کوشش‌هایی به شمار می‌آید که به پیوستگی تمدن ایرانی- اسلامی پویایی و ماندگاری بخشیده است.

جاذبه‌های اقتصادی ایران‌مال که در رنگین‌کمانی چشم‌نواز، منظومه‌ای از همه نیازهای روزمره شهروندان را گرد هم آورده است، همراهی و پیوستگی با بازگشت امید و رونق به اقتصاد درون‌زا و تولید ملی را در نظر دارد. اقتصاد درون‌زای ملی بیش از هر چیز به «امید» و «کوشایی» و «سرزندگی» و به گستره‌ای برای خودنمایی این چشم‌اندازها نیاز دارد. رونقی که «بازار بزرگ ایران» از جنبه اقتصادی، در کنار همه دیگر ویژگی‌های فرهنگی، هنری، اجتماعی و معماری، پدید می‌آورد، این ویژگی‌ها را در خود دارد. پیدایش چنین دستاوردهای بزرگ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و گردشگری در گوشه‌ای از این پایتخت بزرگ، در کنار همه این‌ها، ظرفیت صنعت گردشگری پایتخت را که از نگاه‌ها دور مانده است، می‌تواند فعال کرده، نه تنها نگاه گردشگران ایرانی را به خود بشکاند، که همچون دستاوردی بزرگ، جهانگردان را به تماشای این «شهر فرنگ» زیبای ایرانی برانگیزد.

غوغا در واپسین نقطه غربی

غوغایی، این روزها از واپسین نقطه غربی تهران برخاسته است ... روح ایرانی به کارهای بزرگ باید خو بگیرد ... سرمایه‌ای تاریخی که او و جامعه‌اش در پسِ هزاره‌ها و روزگاران پیاپی اندوخته‌اند، با نگاهی نو و در پی چنین کوشش‌هایی، به فرجام‌هایی نیک می‌تواند ره سپارد ... جایی در پایان مسیر غربی بزرگ‌ترین بزرگراه پایتخت ... بزرگراه شهید همت به سوی غرب که به جایی نو راه می‌برد... .