امروز سیصد و شصت و پنجمین و آخرین روز از سال 2017 میلادی است. سالی همچون سالهای دیگر با ملغمهای از شادی و شور، اشک،اندوه و تردید بخش «ترامپ» آن بسیار پررنگ بود. در سه ماهه پایانی این سال اتفاقی رخ داد که دستیابی به آن، رؤیا و آرزوی بسیاری از مردم جهان شده بود. ابر سیاه داعش که سه سال عراق را فراگرفته بود، با تندباد نیروهای مقاومت و ارتش عراق از آسمان این کشور زدوده شد. داعش نخستین و منسجمترین گروه تروریستی تاریخ جهان است که توانست سرزمینهای وسیعی را تحت اختیار خود درآورد و حکومتی منسجم تشکیل دهد؛ حکومتی که تمام مشخصههای لازم برای یک حکومت را از فرهنگ و آموزش گرفته تا اقتصاد و بهداشت و قضا داشت و در ممالک تحت اختیار خود، واحد پولی مجزا، مالیات نظام مدیریت شهری داشت.
با این حال حتی این گروه منسجم تروریستی نیز نتوانست به سرنوشتی بهتر از سایر گروههای تروریستی دست یابد و دولتی مستعجل داشت. دولتی که در پی فرمان جهاد آیتالله سیستانی مرجع تقلید شیعیان عراق تاب حملات را نیاورد و سرانجام پس از نبردی طولانی و از دست دادن تدریجی ممالک تحت اختیار خود، فروپاشید. هرچند که به اعتقاد اغلب تحلیلگران و ناظران منطقهای، داعش هر چند دیگر بسختی نفس میکشد اما هنوز نیمه جانی دارد و افکار و ایدئولوژی خطرناک آن در جای جای خاورمیانه و شمال آفریقا مشاهده میشود؛ غرب نیز نگران کوچ تروریستها به کشورهای اروپایی است.
سال 2017 همچنین سال یک شور عظیم جهانی بود. سالی که 129 کشور جهان دست به دست هم دادند و صفبندیهای قدیمی را تغییر دادند. امریکا که تا همین چندسال پیش در هر حرکتی، حمایت حامیان پرشمار خود را در جهان جلب میکرد و به مدد قدرت دلار و توان نظامی به اهداف خویش دست مییافت، سال 2017 با چالش جدی «انزوا» مواجه شد. از جمله، در واپسین ماههای سال سپری شده و در واکنش به تصمیم ترامپ برای اعلام «قدس» بهعنوان پایتخت رژیم اشغالگر صهیونیستی و انتقال سفارت امریکا به این شهر مقدس، 129 کشور جهان در مجمع عمومی سازمان ملل به پیشنویس قطعنامه پیشنهادی مصر در حمایت از «قدس» و مخالفت با موضع کاخ سفید رأی مثبت دادند تا امریکای ترامپ خود را کاملاً منزوی حس کند و تکصدایی آن توجه جهانی را جلب کرد و شاید برای نخستین بار، طعم اتحاد یکپارچه جهانی مقابل یکجانبهگرایی خود را چشید.
سال 2017، همچنین سال اشکهای ریخته شده هم بود. در این سال، نه به چشم سر که با خون دل اشکها بود که نثار رنجهای مردم روهینگیا شد. ارتش میانمار در این سال سختگیریهای خود را علیه اقلیت مسلمان این کشور افزایش داد و با به آتش کشیدن روستاهای این اقلیت و تجاوز به زنان و قتل عام مردان، آنان را مجبور کرد روستاهای خود را ترک کنند و به کوچ بیندیشند. اکنون زنان، کودکان و مردانی رنجدیده که نمیدانند باید در غم آتش گرفتن خانه و کاشانهشان بسوزند یا غرقه در غم عزیزان غرق شده خود در آبهای خروشان رودخانه مرزی با بنگلادش باشند، در اردوگاههایی در مرز بنگلادش با میانمار که شرایط مناسبی برای زندگی ندارند، روز را به شب و شب را به روز میرسانند.
اگر از نگاه وحشتزده روهینگیاییها بگذریم، اندکی آن سوتر از میانمار و بنگلادش، در نقطهای دیگر از آسیا، نگاههای بیفروغ از شدت گرسنگی مردم یمن هم دلهای بسیاری را در جهان به درد آورد. یمنیها در خانههای خود زیر بمبارانهای بیامان جنگندههای ائتلاف سعودی زندگی میکنند و هر روز در حال دست و پنجه نرم کردن با مرگ هستند. مرگی که نه فقط در قالب ماندن زیر آوار بمباران که بهدلیل گرسنگی مداوم، در دسترس است. چشمان درشت گرسنگی کشیده و وبازده کودکان یمنی از تصاویری بود که یک شرمساری ابدی را برای جهان رقم زد.
2017 همچنین سال شک بود. تردید در میانه دوراهی جدایی یا اتحاد. جدایی طلبی، پدیدهای بود که در این سال در چند کشور جهان - حتی امریکا- زمزمههای آن شنیده شد. اما بهطور مشخص عراق و اسپانیا درد آن را بیشتر از هر کشور دیگری در قلب خود حس کردند. نکته قابل تأمل در این گونه تمایلات جدایی طلبی آن بود که چنین تمایلاتی پیشاپیش محکوم به شکست است؛ زیرا جهان امروز دیگر نه جهان واگرایی که جهان همگرایی است و کشورها بهطور معمول از وقوع چنین رویدادی در سایر کشورها حمایت نمیکنند.
یکی دیگر از رویدادهای برجسته و بیسابقه این سال، انشقاق در صف کشورهایی بود که همواره خود را برادران عرب میدانند. اکنون نزدیک به هفت ماه است، رابطه بین قطر و عربستان، برادر بزرگ از جمع این برادران به تیرگی گراییده است. این رویداد منجر به انشقاق اتحاد همیشگی بین اعراب شده و دامنه آن تا بهآنجا گسترده شده که پیشبینی میشود، شورای همکاری خلیج فارس به سمت فروپاشی حرکت کند. جهان سال 2017 با چنین رویدادهایی به پایان رسید و نیمه شب امشب در حالی پا به سالی جدید میگذارد که جهانیان امیدوارند در سال جدید، گرههای کوری که در سال گذشته وجود داشت، به دست سیاستمداران باز شود.