رابطۀ بین روابط عمومی و سایر فرایندهای مدیریت به میزان زیادی به سازمان مربوطه مرتبط است. روابط عمومی اساساً خدمتی را، نه فقط برای سازمان بلکه بر مبنای نیازها، برای مخاطبان و تک تک مردم عرضه میکند.
اگرچه به نحو فزایندهای تصدیق میشود که روابط عمومی نقشی حیاتی بازی میکند، امّا نوعاً اختیارات، جایگاه و تأمین بودجه برای ایفای وظایف آن کمتر از حدّ لازم است. بسیاری از سازمانها، میلیونها ریال صرف تبلیغات میکنند امّا بودجهای که به روابط عمومی اختصاص میدهند بسیار اندک است.
از لحاظ نیروی انسانی، درصد بسیار کمی از زمان، صرف فعالیت روابط عمومی میشود. نیروی شاغل در این حوزه عمدتا از پس وظایف شغلی خود بر نمیآیند. به همین دلیل از لحاظ تامین نیروی متخصص روابط عمومی بشدت در مضیقه است.
امّا این وضعیت در چند سال گذشته در نتیجۀ سه واقعیت، نسبتاً بهبود یافته است:
1. به همت بخش خصوصی، حیطۀ فعالیت روابط عمومی توسعه یافته؛
2. و تأیید شده که دارای نقشی است که روز به روز از اهمّیت بیشتری برخوردار میشود.
3. همچنین فناوری اطلاعات، اینترنت و رسانههای جدید بر اهمیت جایگاه نقش روابط عمومی مهر تایید دوچندان زده است.
با این حال نمیتوان مدعی شد که روابط عمومی در جایگاه شایسته و بایسته خود قرار گرفته و یا حتی به آن سمت خیز برداشته است.
اثربخشی روابط عمومی منوط به چند عامل است:
از لحاظ سازمانی، حمایتی که از اقدامات مدیر ارشد اجرایی به عمل میآید، بخصوص در مراحل اوّلیه قبل از تثبیت اعتبار شخصی مدیر روابط عمومی، بسیار حایز اهمّیت است. بدون آن که فرد مناسبی در رأس هرم باشد، اکثر وظایف پیچیدۀ درون سازمان احتمالاً از رشد باز خواهد ماند.
عامل دیگر که غالباً برای موفّقیت تلاش روابط عمومی اهمّیت دارد این است که آیا کارگزار روابط عمومی از اطّلاعات ریز و درشت مرتبط آگاهی دارد یا خیر؟
ما در ایران از اقبال مطلوبی در این زمینه برخوردار نیستیم زیرا مدیران ارشد برای روابط عمومی جایگاه ویژهای قایل نیستند. بنابراین، مدیران روابط عمومی مانند خدمات آتشنشانی هستند که در هنگام ایجاد مشکلات مورد استفاده واقع می شوند.
البته مقدار زیادی هم به فردی که مدیر روابط عمومی است بستگی دارد. بنابراین اگر مدیر ارشد، ارتباطات را وظیفهای فوقالعاده مهم تلقّی نکند کسی قادر به برقراری ارتباط نخواهد بود و آن نوع خدمتی را که او مایل است نمیتواند عرضه کند مگر آن که دقیقاً بداند که چه امری در سازمان در جریان است.
در روابط عمومی سازمانها (اعم از عملیات داخلی یا خارجی)، شناخت و حفظ موازنۀ صحیح بین خلّاقیت فردی و مسئولیت سازمانی، نوآوری و ثبات عملکرد، ابتکار و صرفهجویی اقتصادی، خودمختاری و نقشهای به وضوح تعیین شده اهمّیت حیاتی دارد.