حوزه روابط عمومی الکترونیکی در سازمان ها و شرکت های ایرانی دچار تغییرات زیادی شده اند. تغییراتی که از یک طرف نشان از دغدغه مدیران برای بهبود کیفیت اطلاع رسانی و روابط عمومی دارد و از سوی دیگر خلاء منابع راهنما و مراجع آموزشی مناسب دارد.
حوزه های روابط عمومی در محور روابط عمومی الکترونیکی هر ساله دچار تغییر می شوند و این تغییر گاهی به حذف یک بخش و ایجاد بخش دیگر و گاهی به تغییرات بنیادین در شکل اجرایی آن بخش منتج می شود. در نتیجه آموزش مناسب و گاهی آزمون و خطا نتایج مناسبی را به همراه می آورند. نتایجی که امسال به تعداد معدود در آثار جشنواره ملی انتشارات روابط عمومی ملاحظه می شد.
آثار دریافتی در جشنواره امسال در بخش روابط عمومی الکترونیکی عمدتا متعلق به پنج حوزه می شد:
1. سایت روابط عمومی
2. رسانه های اجتماعی
3. چند رسانه ای
4. اینفوگرافیک
5. اپلیکیشن
در حوزه سایت از میان انبوه آثار به تعداد انگشتان دست، سایت هایی ملاحظه می شد که مبتنی بر اصول سئو پی آر یا روابط عمومی اینترنتی طراحی و تولید محتوا کرده بودند. برخی سایت ها هم که در سال های گذشته مورد داوری قرار گرفته بودند، امسال توانسته بودند موقعیت خودشان را به خوبی و در جهت توسعه روابط عمومی اینترنتی ارتقاء دهند.
بهره گیری از ابزارهای نوین و نمایش آنها در سایت یکی از مهمترین پیشرفت های روابط عمومی ها در این دوره به شمار می رفت. سایت ها بهره خوبی از نظر سنجی ها گرفته بودند اما هنوز در این زمینه نیاز به آگاهی و فعالیت است. اینکه فضای تعاملی سایت چگونه در جهت شناخت مسائل سازمان و نه صرفا یک نظرسنجی ساده در مورد کیفیت سایت به کار گرفته شود، مهمترین مساله سایت های روابط عمومی در سال جاری بود. هنوز ما در بحث بهینه سازی برای موتورهای جستجو اشتباهات فاحش در میان آثار ملاحظه می کنیم و این امر نیاز به آموزش روابط عمومی اینترنتی را در کشور بیش از پیش روشن می کند.
در حوزه رسانه های اجتماعی باب های جدیدی باز شده است. روابط عمومی ها عمدتا از تلگرام و اینستاگرام بهره می گیرند. اما هنوز این بهره برداری به صورت کامل انجام نمی گیرد. یعنی اینستاگرام به عنوان یک رسانه اجتماعی هنوز با محتواهای متنی روبروست. این در حالیست که رسانه اجتماعی باید بجا و درست بکار گرفته شود تا نتیجه دهد.
ساخت کلیپ و اینفوگرافیک و بهره گیری اینها در رسانه اجتماعی از مهمترین نقص های آثار در این حوزه بود. در عین حال تعداد بازدید کنندگان در برخی از رسانه های اجتماعی کاملا محسوس بود و نشان می داد که رسانه اجتماعی در بسیاری از روابط عمومی ها به خوبی مورد استفاده قرار می گیرند که اگر خلاء مذکور بر طرف شود، می توانیم بگوییم که در این عرصه روابط عمومی الکترونیک در کشور موفق بوده است.
چند رسانه ای نیز بخشی از رسانه های الکترونیکی به حساب می آیند که امروزه به دلیل تغییر شکل پرزنته کردن مخاطبان، به سمت رسانه های اجتماعی میل کرده اند. در عین حال چند رسانه ای های خوبی در میان آثار وجود داشت که البته در کل تعداد آثار این بخش کاهش چشمگیری داشت. در نتیجه به نظر می رسد این بخش از روابط عمومی کم کم جایگزین پیدا کند یا در آینده حذف شود.
چنانچه در بخش سایت موبایلی امسال این ارزیابی انجام نگرفت. چراکه سایت های امروز قاعدتا باید طراحی واکنش گرا (Responsive) داشته باشند. در عین حال دیده می شد که هنوز سایت هایی با طراحی های معمولی به جشنواره ارسال شده اند که البته تعداد قابل توجهی را شامل می شدند. در نتیجه ما امیدواریم که سال های آینده بخش چند رسانه ای در رسانه اجتماعی و سایت ادغام شده و طراحی های سایت نیز به سمت واکنش گرا شدن پیش برود تا بهره مخاطبان موبایلی از محتوای روابط عمومی ها بیشتر شود.
امسال بخش اینفوگرافیک که به نظر می رسید باید دو سال زودتر در جشنواره مطرح می شد، جزء بخش های داوری بود. در این بخش به دلیل جوان بودن هنوز انتظار کارهای فاخر وجود ندارد. اما در نوع خودش آثار بسیار خوبی دریافت شد. امیدواریم که بحث مدیریت تولید محتوا برای اینفوگرافیک در روابط عمومی ها جدی گرفته شود و در این بخش آثار قوی تری را در سال های آتی شاهد باشیم.
رفتن به سوی مدل های بومی سازی شده و خلاقیت بیشتر گرافیست ها و بهره گیری از اینفوگرافیک در شبکه های اجتماعی و فضاهای مجازی مهمترین چالش های پیش روی روابط عمومی ها در این بخش می باشد و لزوم نگارش آثار قوی در این زمینه و همچنین آموزش های حرفه ای ضروری می نماید.
اپلیکیشن های موبایلی برای سیستم عامل های اندرویت و ios رشد قابل توجهی کرده بود. برخی از آثار به سیستم عامل ویندوز فون هم توجه کرده بودند. سایت اپلیکیشن های جامع که علاوه بر اطلاع رسانی و اطلاع گیری خدماتی را به مشتریان عرضه کند، از اهمیت بسزایی در داوری ها برخوردار است.
همچنین بهره گیری از رنگ سازمانی، دسترسی سریع در سایت سازمان، استفاده راحت و راهنمای فارسی درون اپلیکیشن و خارج از آن که توضیحات مصور و سریعی را به مخاطب منتقل کند، جزو مواردی است که باید به ارسال کنندگان آثار توصیه شود.
در کل روند رو به رشد اپلیکیشن ها در این جشنواره یک زنگ هشدار به روابط عمومی هایی است که در این مقوله وارد نشده اند. به جرات می توان گفت که اپلیکیشن بخش مهمی از آینده روابط عمومی اینترنتی در جهان خواهد بود.
