تکنیک‌های نوین خلاقیت و نوآوری

برای اینکه در سازمان خلاقیت ایجاد و پرورش یابد باید فنون و تکنیک‌هایی رعایت شود. مهمترین این تکنیک‌ها در این بخش بررسی می‌شود:
۱. یورش فکری یا طوفان مغزی

این تکنیک را نخستین بار دکترالکس. اس. اسبورن مطرح کرد و چنان مورد استفاده و استقبال مردم و سازمان‌ها در کشورهای غربی قرار گرفته که جزئی از زندگی آنها شده است.

یورش فکری در واژه نامه بین‌المللی وبستر چنین تعریف شده است: اجرای یک تکنیک گردهمایی که از طریق آن گروهی می‌کوشند راه حلی برای یک مسئله بخصوص با انباشتن تمام ایده‌هایی که بوسیله اعضاء ارائه می‌شود بیابند. یعنی هیچ انتقـادی از هیچ ایده‌ای جایز نیست. به هر ایده‌های هرچند نامربوط، خوشامد گفته می‌شود.

در این تکنیک، مسئله‌ای به یک گروه کوچک ارائه شده و از آنان خواسته می‌شود فی‌البداهه و به سرعت به آن واکنش نشان داده و برای آن پاسخی بیابند و پاسخ‌ها بر روی تابلویی نوشته می‌شوند، بطوری که همه اعضای جلسه می‌توانند آنها را ببینند. این امر باعث می‌شود تا ذهن اعضاء به فعالیت بیشتری پرداخته و جرقه‌ای از یک ذهن باعث روشنی ذهن دیگری شود. اولین دلیل اثربخشی تحرک مغزی افزایش قدرت خلاقیت درگروه است. افراد در حالت گروهی بیش از حالت انفرادی، قدرت تصور خلاق بروز می‌دهند.

مدیریت خلاقیت با استفاده از عناصر اصلی

برای تحقیق و پرورش خلاقیت، تنها آموزش مطالب یا برنامه‌ریزی برای توسعه استعدادهای خلاق کافی نیست؛ بلکه باید به افراد کمک کرد نقاطی را که انگیزه و مهارت‌ها با یکدیگر منطبق هستند با محل تقاطع خلاقیت را تشخیص دهند. این محل ترکیب پر قدرتی است چرا که در این نقطه امکان خلاقیت فراهم می‌شود.

برای رشد خلاقیت می‌توان از این ترکیب پر قدرت بیشترین استفاده را بعمل آورد. یک مدیریت موفق می‌تواند این محل تقاطع را در سازمان خویش یافته و از این ترکیب بهره زیادی ببرد در نتیجه سازمانی پویا، فعال، نوآور و پیشرو خواهد داشت.

برای بهره‌مندی از محل تقاطع، تحلیل دقیق و عمیق‌تری از عناصر، عوامل و شرایط مؤثر در شکل‌گیری آن محل لازم است.

بنابراین پرداختن به مدیریت خلاقیت مستلزم افزایش دانش و اطلاعات تخصصی مورد نیاز درباره موضوع مورد نظر، آشنایی با روش‌های تفکر و کار خلاق و استفاده از آنها در انجام امور می باشد.

روش‌های متعدد بسیاری برای ایجاد اندیشه خلاق و کمک به افزایش این توانایی در افراد تبیین شده است؛ نظیر یورش فکری، سینکتیکس، فهرست پرسش‌ها و... محور اصلی اغلب این روش‌ها شکستن قالب‌های فکری با استفاده از راهبردهای موثر زیر است:

سازمان خلاق

سازمان‌های خلاق خصوصیات ویژه‌ای دارند که مهمترین آنها انعطاف‌پذیری در رویارویی با بحران‌های ناشی از رقابت‌های اقتصادی است. یکی از دلایل معرفی نظریه اقتضایی مدیریت، همانا پاسخگویی به عوامل محیطی و دارا بودن یک نظام باز در رویارویی با تغییرات صنعتی، بازرگانی و اقتصادی بوده است. سازمان‌های انعطاف‌پذیر با مسائل و تنگناها برخوردی منطقی و محققانه دارند و در صورت نیاز به تغییر و تحول، پس از بررسی دقیق و عالمانه آن را اعمال می‌کنند. سازمان خلاق دارای عناصری بدین شرح است:

1. ساختار خلاق
ساختار سازمان، نمایانگر روابط واحدها و میزان انعطاف‌پذیری آن است. سازمان‌هایی که دارای ساختار غیر قابل انعطاف هستند برای ایجاد همکاری و وحدت در دوران بحران، دچار آشفتگی می‌شوند. در حالی که سازمان‌هایی که امکان برقرار کردن رابطه، خصوصاً رابطه غیررسمی و انطاف پذیر را در ساختار خود پیش بینی می‌کنند، عوامل مثبت و مؤثری برای ترغیب و رشد خلاقیت و نوآوری در سازمان خود بوجود می‌آورند.

برای رویارویی با مشکلات، ساختارهایی مانند، ساختار طرح (Project structure)، ساختارماتریسی (Martix structure)، ساختار مولکولی (Structure (Molecular ساختار ادهو کراسی (Adhocracy Structure) بوجود آمده‌اند که از ماهیت انعطاف‌پذیر و مقتضی بر طرح یا زمان برخوردارند.

خلاقیت در مدیریت

خلاقیت در مدیریت علاوه بر جنبه شخصی آن- که مربوط به هدایت و توسعه توانایی خلاق شخص مدیر است- متضمن دستاوردهای خلاق سازمان نیز هست.

تفاوت یک مدیرخلاق با نویسنده، دانشمند یا پزشک خلاق این است که خلاقیت او تنها در کار فکری یا یدی شخص او متجلی نمی‌شود بلکه در کار سازمان و تمام افراد آن ظهور می‌یابد. برای تعریف خلاقیت در مدیریت می‌توان از همان تعریفی که در باره خلاقیت مطرح است یعنی عرضه ایده نو، مفید و سازنده در سازمان استفاده کرد، با این تفاوت که این مقوله تنها جنبه شخصی و فردی ندارد.

بررسی سطح خلاقیت در روابط عمومی ها

الکس مألوف، مدیر ارتباطات پروکتر اند گمبل، شبه جزیره عربی است. این متن کامل گفتگویی است که بخش هایی از آن در گزارش هولمز منتشر شد.

به هنگام تصمیم‌گیری برای استخدام و بهره‌گیری از یک کارگزاری، خلاقیت تا چه میزان در انتخاب شما تأثیرگذار است؟

به عقیده شخصی من، به هنگام استخدام یک کارگزاری، خلاقیت بیش از هر زمان دیگری اهمیت می‌یابد. دنیای رسانه و فضای مجازی بسیار شلوغ است و خلاقیت تنها راه‌حل میانبر زدن و رسیدن به مخاطبان است. امروزه بیشتر شاهد انتصاب مغزهای خلاق در کارگزاری‌ها هستیم و این نشان می‌دهد که این صنعت به کدام سوی در حرکت است. دیگر تنها کار ما بازی با کلمات نیست – ما برای پیام‌رسانی به گروه‌های ذینفع به تولید محتوا می‌پردازیم. ما همچنین از فناوری بهره می‌گیریم.

سطح خلاقیت را در کارگزاری‌های خود چگونه توصیف می‌کنید؟

گروه من پر از ایده است، و اغلب آن‌ها با مفاهیمی که فکر می‌کنند تأثیرگذار باشد به سراغ من می‌آیند و من قدردان آن هستم. آیا دوست دارم که آن‌ها از خلاقیت بیشتری برخوردار باشند؟ البته. یک تخیل بارور می‌تواند ایده‌های خوب و ناب بزاید. من همواره خلاقیت را تشویق کرده‌ام به خصوص اگر مشخص باشد خلاقیت چگونه در خدمت نام تجاری قرار می‌گیرد و این که مفهوم چگونه به عمل تبدیل می‌شود.

روابط عمومی در سال 2018

مشخصات روابط عمومی 2018 را می توان در نه مولفه و ویژگی زیر متصور شد:

1. پذیرش روابط عمومی به عنوان یک رشته مدیریت

به طور فزاینده ای مشخص است که روابط عمومی به عنوان یک رشته مدیریت شناخته می شود.

2.فراگیری اینترنت در جهان

حدود 4.3 میلیارد نفر در سراسر جهان (از مجموع 7.6 میلیارد نفر در سراسر جهان) به اینترنت دسترسی دارند. برخی پیش بینی ها نشان می دهد که تا سال 2030 کل دنیا به اینترنت متصل خواهد شد. واضح است که سازمان ها باید ارتباط خود را در جایی که مخاطبانشان هستند گسترش دهند.

3.شبکه های اجتماعی بالغ می شوند

در سال 2018 شبکه های اجتماعی بالغ می شوند. محتوای بصری و پیام های ویدئویی کوتاه گسترش پیدا کرده و پلتفرم های مختلف اجتماعی در امید جذب کاربران رقابت خواهند کرد.

نقش رسانه در ترویج فرهنگ خلاقیت و نوآوری

امروزه توسعه رسانه ها و توسعه جوامع، رابطه مستقیم و تنگاتنگی با یکدیگر یافته اند و جامعه ای توسعه یافته تلقی می شود که بتواند در کنار شاخصهای اقتصادی مانند درآمد سرانه، توزیع ناخالص ملی و نرخ مرگ و میر، بر معیار آموزش و اطلاعات، نوآوری، خلاقیت تأکید کند. در چنین جامعه ای، رسانه ها با تولید و توزیع مطلوب اطلاعات، نقش چشمگیری در ارتقای آگاهی های گوناگون و ضروری بر عهده می گیرند و جامعه را در نیل به تعالی و ترقی همه جانبه یاری می کنند. لذا این تحقیق با هدف بررسی نقش رسانه ها در ترویج فرهنگ خلاقیت و نوآوری، اقدام به مطالعه و بررسی اسناد و تحقیقات صورت گرفته در این حوزه به روش سنتز پژوهی کرده است.

در این تحقیق ابتدا 35 مطالعه مرتبط با موضوع از طریق پایگاه داده داخلی همچون پرتال جامع علوم انسانی، پایگاه علمی جهاد دانشگاهی، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران و پایگاه های داده Emerald, Elsevier, Springer, Wiley، دریافت و پس از بررسی اسناد، تعداد 17 پژوهش، شامل مقالات علمی پژوهشی و پایان نامه، مورد مطالعه قرار گرفت و مقالات علمی ترویجی و یا اسنادی که از کیفیت لازم برخوردار نبوده و همسو با موضوع مورد مطالعه نبودند، حذف شدند. آنچه که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته است شامل متغیرهای مورد بررسی، روش گردآوری اطلاعات و مولفه موثر بر ارتباط بین رسانه و خلاقیت و نوآوری می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که متغیر مورد بررسی در بخش رسانه، رسانه های اجتماعی بوده و متغیر نوآوری با تمرکز بر نوآوری سازمانی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

همچنین بررسی ها نشان می دهد که تعاملات ایجاد شده از طریق رسانه اجتماعی و کسب دانش مهمترین عوامل موثر در ارتباط بین رسانه اجتماعی و نوآوری و خلاقیت می باشد. پرسشنامه نیز به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات، بیشترین میزان استفاده را در پژوهشهای مورد بررسی داشته و مصاحبه نیمه ساختاریافته در رتبه دوم قرار دارد. گفتنی است چهاردهمین کنفرانس بین المللی روابط عمومی ایران (ICPR) در تاریخ 19 آذرماه 1396 در مرکز همایش‌های بین‌المللی صداوسیما برگزار می شود.

ده گام به سوی روابط عمومی فروش خلاقانه

 اولین پیش نویس هر سندی، هرگز بهترین پیش نویس نیست و این قاعده مطمئنا در مورد برنامه های روابط عمومی فروش هم صادق است. ممکن است شما در اولین پیش نویس برنامه خود به شکلی محتاطانه و مبهم یا کلی با قضیه برخورد کرده باشید. ولی حالا برگردید و روی این پیشنهادها دقیق شوید. انجام این کار نیازمند کاری سخت و تفکری خلاق است. در ادامه به برخی از اقدامات روابط عمومی فروش اشاره که می توانید در جهت ساختن تاکتیک هایی تا حدامکان خلاقانه، زیرکانه، بکر و جذاب انجام دهید:

رسانه ها به دنبال اخبارند. اخبار به صورت هرچیزی که جدید، متفاوت و خلاقانه باشد تعریف می شود. آن عبارت شگفت انگیز زنده باد تفاوت هیچ جا بیشتر از تضمین علاقه رسانه ها مصداق ندارد. اغلب موفق ترین ایده های روابط عمومی فروش کاملا هم منحصر به فرد نیست. بلکه ایده های قدیمی هستند با یک شیب خلاقانه جدید. به عنوان مثال یکی از مشتریان که از صاحبان اصلی فروش رستوران ها است، دست به اقدامی در جهت تامین غذاهای افراد بی خانمان زد. متصدیان این کار معتقدند که چنین تلاش گسترده ای برای جذب توجه ملی کافی است. ولی کافی نبود و این اقدام به پوشش دهی مطبوعاتی بسیار ناچیزی دست یافت. مشتری دیگری دست به روشی مشابه جهت تبلیغ زد. این روش تبلیغ به جای یک غذا دادن معمولی به بی خانمان ها، «پوند به ازای پوند برای بی خانمان ها» نامیده شد. تفاوت در همین تغییر خلاقانه بود: شرکت به ازای هر پوند مرغ فروخته شده در طول یک ماه مشخص، یک پوند غذا اهدا می کرد، پوشش دهی رسانه ای این روش مبهوت کننده بود.